کد مطلب:7752 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:2

گنجینه پرسمان » احكام

دختري هستم كه از سال 76 وارد شغل بهورزي ميباشم و در آستانه گرفتن ديپلم بهورزي هستم. خواستگاران زيادي داشتم، ولي متأسفانه پدر و مادر مرا به عقد پسر عمويم كه كاملاً از نظر اخلاقي در تضاد بوديم، درآوردند. پسر عمويم از نظر معلومات در سطح پايين قرار دارد و شغلش كشاورزي و دامداري است. او نميتواند مستقل فكر كند و عمل نمايد. با توجه به اين كه 1/5 سال است كه با ايشان نامزد هستم، ولي از نظر علمي و اجتماعي فاصله داريم، چگونه با او رابطه برقرار كنم؟ چگونه ممكن است با او مشكل زناشويي نداشته باشم؟ چگونه او مرا در شغلم ياري خواهد كرد.

خواهر گرامي! از محتواي نامه شما بر ميآيد معيارهايي را كه براي انتخاب همسر در نظر داشتهايد، در وجود نامزدتان كمتر يافت ميشود، مثل سواد و تحصيلات عالي و اجتماعي بودن و غيره.

البته همگرايي و هماهنگي و تناسب روحي و اخلاقي و جسمي ميان دختر و پسر از معيارهاي همسرگزيني است.

اگر اين امر تحقق يابد، زندگي مشترك استوارتر، پرثمرتر و لذّت بخشتر ميگردد. پيامبر اكرم(ص) ميفرمايد: به همتايان خود زن بدهيد واز همتايان خود همسر بگيريد.(1)

همتايي، شامل: همتايي ديني و فرهنگي، اخلاقي و علمي و روحي ميشود. همتايي به معناي تفاهم صددرصد نيست. طبيعي است كه بين زن و شوهر اختلاف سليقه وجود دارد. در نامه از ناهماهنگي با نامزد سخن گفتهايد كه چند مورد آن قابل ملاحظه است:

1- نامزدتان به فريضههاي ديني اهميّت نميدهد. اگر منظور آن است كه نماز نميخواند يا روزه نميگيرد و غيره، خطاي قابل اغماض نيست، چون عدم پاي بندي به واجبات، گاهي حاكي از عدم اعتقاد به دستورهاي مذهبي و تزلزل در مباني اعتقادي است. بايد با او اتمام حجت كنيد و در اين موضوع كوتاه نياييد و عروسي رسمي خويش را منوط به اصلاح رفتار ايشان و تعهّد نسبت به انجام واجبات نماييد. بايد با امر به معروف و نهي از منكر ايشان را به وظايف شرعي آشنا كنيد. اما اگر منظور كم حالي و سستي در انجام واجبات است، نه بي اعتقادي، اين رويّه قابل بخشش و چشم پوشي است و به مرور زمان بر طرف خواهد شد.

2- نوشتهايد نامزد شما افكار سنتي و باورهاي غلط دارد و از نظر فكري با شما فاصله دارد. با توجه به شغل ايشان و سطح تحصيلات، توقعي بيش از اين نيست، ولي قطعاً با زندگي مشترك و تعامل و تبادل افكار ميتوانيد او را از اين وضعيت بيرون بياوريد. جاي نگراني نيست، البته به شرط اين كه خودتان هم سطح توقّعات خويش را پايين آوريد و به او حق بدهيد.

هرگز خود را با او مقايسه نكنيد و معلومات خويش را به رخ همسرتان نكشيد، چون اين كار براي هر مردي گران تمام ميشود.

بعضي مردها حاضر به شنيدن انتقاد نيستند، چه برسد به اين كه تحقير و سرزنش شوند. البته اگر قبل از ازدواج كه قطعاً شناخت كامل از نامزدتان (كه پسر عمو و فاميل نزديك شما به شمار ميرود) داشتهايد و اين جهات را لحاظ ميكرديد، بهتر بود، ولي با اين وضع با پذيرش اين واقعيت بايد از يك طرف خود را كنترل كنيد و از طرف ديگر با استفاده از شيوههاي صحيح او را به خود جذب نماييد. به طور غير مستقيم، آداب زندگي و طرز معاشرت و انديشههاي نو و به روز را به او بياموزيد، ولي هرگز آنها را به زبان جاري نكنيد.

3- در نامه نوشتهايد، نميتواند با من رابطه برقرار كند. در اين جهت شما پيش قدم شويد و با عمل خود به او راه صحيح زندگي را نشان دهيد. چه بسا ممكن است خود را در مقايسه با شما كوچك ميپندارد و شهامت برقراري رابطه از او گرفته شده است و احساس خود كم بيني دارد. اگر چنين است، آثار زيان باري در آينده خواهد داشت. با اين فرض بايد به او اعتماد كنيد، به او شخصيت بدهيد و او را كوچكتر از خود ندانيد، گرچه نقصها و ايرادهايي دارد.

لازم نيست او را به سطح دانش خود برسانيد و بر ادامه تحصيل وادار نماييد، زيرا اوّلاً اين تصميم غير منطقي و نشدني است. كسي را نميتوان با زور وادار به كاري كرد، چون اگر با رغبت نباشد، احساس ميكند چيزي بر او تحميل شده و خواه ناخواه از آن سرپيچي ميكند.

ثانياً آنچه مهم است. آگاهي و رشد انساني است، نه داشتن تحصيلات. چه بسيار تحصيل كردگاني كه از نظر ارزشهاي اخلاقي و انساني در وضعيت بسيار پايين به سر ميبرند اما بالعكس انسانهاي ساده روستايي در درجات بالاي انساني قرار دارند.

شغل شريف كشاورزي و دامداري براي مرد عيب نيست، بلكه مايه مباهات و افتخار است، زيرا حلالترين

مال را همين قشر زحمتكش دارند. اما در جامعه افرادي را ميبينيم به رغم اين كه پزشك اند و شوهرشان كار آزاد و سادهاي دارد، از زندگي خوبي برخوردارند. مهم همفكري و صميميّت و تديّن و اخلاق زن و شوهر است.

در نامه نوشتهايد به ايشان نامه نوشته و جواب خواسته و گفتهام كه با من بيشتر رابطه برقرار كن، امّا ميگويد مگر مسئلهاي وجود دارد؟ ميگويم تو مرا درك نميكني، ميگويد درك كردن يعني چه؟

اين گونه ارتباط داشتن و استفاده از اين گونه واژهها پيامدهاي مخرّبي دارد. وقتي شما ميگوييد مرا درك نميكني، بديهي است كه او هم جواب ميدهد درك كردن يعني چه؟ اين جمله را براي مقابله با شما گفته است، نه اين كه واقعاً نداند درك كردن به چه معني است. كلمات و جملات ناسالم موجب ارتباط ناسالم ميگردد، چون كلمات ناپسند، عزت نفس را جريحه دار ميسازد.

امام علي(ع) ميفرمايد: زلّة اللسان انكي من إصابة السنان؛ لغزش و زخم زبان آزار دهندهتر از اصابت نيزه است.(2) بر اين اساس ويژگيهاي ارتباط سالم و ناسالم زن و شوهر را بر ميشماريم، به اميد آن كه همواره مورد نظر قرار گيرد.

ويژگيهاي ارتباط سالم ميان همسران عبارتند از:

1- احترام متقابل، 2- استفاده از لحن محبتآميز، 3- انتقاد در حد ظرفيت طرف مقابل، 4- انتقاد با اظهار جنبههاي قوّت، 5- حفظ شخصيت و عزت نفس طرف مقابل، 6- ناديده گرفتن اشتباهات، 7- عيب پوشي و رازداري، 8- برآورده كردن نيازهاي فطري و غريزي(جنسي) يكديگر كه مورد اخير براي مردان مهم و طبيعي است و نبايد زنان به آن بي توجه باشند.

ويژگيهاي ارتباط ناسالم عبارتند از:

1- ديگري را مقصّر و خود را بي عيب دانستن، 2- اصرار و پافشاري در سخن خود، 3- پافشاري بر بي گناهي خويش، 4- سرزنش كردن، 5- خود را بالاتر از ديگران پنداشتن، 6- مسخره كردن، 7- احساس همدردي نكردن، 8- با لحن نامناسب سخن گفتن، 9- هميشه حالت تدافعي به خود گرفتن، 10- جواب انتقاد را با انتقاد پاسخ گفتن، 11- توهين كردن، 12- نقطه ضعف طرف را رو كردن، 13- شخصيت مقابل را زير سؤال بردن، 14- به سخنان طرف مقابل توجه نكردن، 15- نارضايتي را به طور مستقيم با لفظي زننده ابراز كردن، 16- مشاجره كردن، 17- سوء ظن داشتن، 18- تذكّرات مكرّر، 19- عدم توجه به نيازهاي يكديگر، 20- دخالت كردنهاي بيجا.(3)

نكته مهم ديگر:

اگر خواهان اصلاح همسر و جامعه هستيد، حتماً بايد حوصله به خرج دهيد. ابتدا آن كه تمام امور سنّتي بي ارزش نيستند كه بايد به دور انداخته شده يا ناديده گرفته شوند و به جاي آن چيزهاي جديد جايگزين شوند. بسياري از آداب و سنتي پسنديده و ارزشمند است امّا اگر از نوع باورها و سنّتهاي غلط باشند، بايد توجه داشت كه از بين بردن آنها صبر و حوصله فراوان نياز دارد.

باورها و سنّتهاي غلط را كه سالها در بين مردم متداول بوده، نميتوان به سرعت تغيير داد.

پيامبر(ص) با هم زحماتش نتوانست همه آثار جاهليت را از محيط خود محود نمايد. خداوند حضرت را به صبر و تحمّل و سعه صدر دعوت نمود و اين درس آموزندهاي براي مربّيان و مصلحان جامعه است.

اميدواريم نكات مطرح شده پاسخ گوي سؤالات شما باشد. منتظر نامه بعدي شما هستيم.

پي نوشتها:

1. وسائل الشيعه، ج 14، ص 29.

2. غررالحكم، ج 4، ص 105.

3. رضا فرهاديان، والدين و مربّيان مسئول، ص 178 - 174، با تلخيص.